Zagrożenie pożarowe może pojawiać się w wielu zakładach produkcyjnych. Często występuje w budownictwie, gdzie prowadzone prace mogą zaprószyć ogień. Odpowiednio dobrane środki ochrony pomagają uniknąć tego typu wypadków przy pracy, zmniejszając ryzyko wystąpienia pożaru lub wybuchu oraz poparzenia ludzi.
Sytuacje potencjalnego zagrożenia pożarem w miejscu pracy
Do najczęściej spotykanych zagrożeń na miejscu pracy należy zagrożenie pożarem lub wybuchem. Jest ono związane z pracami, które powodują wydzielanie iskier, przewodność cieplną lub podczas których wydzielają się łatwopalne gazy oraz toksyczne związki. W każdym z tych przypadków istnieje ryzyko zaprószenia ognia, eksplozji łatwopalnych oparów i poparzenia pracownika.
Niebezpieczeństwo zwiększa wykonywanie tego typu prac w bliskości materiałów łatwopalnych (np. składowiska rozpuszczalników, farb), miejscach zawierających palne elementy (np. płyty izolacyjne) oraz tam, gdzie może powstać atmosfera wybuchowa. Każda taka sytuacja wymaga oceny ryzyka zawodowego oraz odpowiedniego szkolenia BHP dla pracowników realizujących te zadania.
Skuteczne zabezpieczenia ppoż.
Wielu wypadków przy pracy można by uniknąć, gdyby pracownicy przestrzegali zasad BHP, a miejsce pracy (wraz z jego bezpośrednim otoczeniem) było zorganizowane w odpowiedni sposób. To podstawowe sposoby zapobiegania niebezpieczeństwom związanym z pożarem lub wybuchem. Można je podzielić na trzy grupy:
- Szkolenia BHP
Podczas szkolenia BHP pracownicy uczą się jakie zagrożenia są związane z ich pracą, a także poznają metody zapobiegania im. Kurs ppoż musi obejmować prawidłowe dobieranie i używanie środków ochrony indywidualnej (np. okularów ochronnych, fartuchów, rękawic) i korzystanie z zastosowanych środków ochrony zbiorowej (np. kurtyn, instalacji ppoż.). Każde stanowisko powinno być omówione z uwzględnieniem oceny ryzyka zawodowego, a także procedur awaryjnych w razie wybuchu pożaru lub wystąpienia zagrożenia pożarowego. Pracownicy uczą się korzystać ze sprzętu gaśniczego, jak również poznają zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.
- Ocena ryzyka i organizacja miejsca pracy
Każde miejsce pracy powinno zostać ocenione pod kątem potencjalnego ryzyka zawodowego i dostosowane tak, by je zminimalizować. Do najważniejszych sposobów należy odpowiednia organizacja pracy, która uwzględni czynniki sprzyjające zaprószeniu ognia lub wystąpienia wybuchu i będzie im przeciwdziałać.
W bezpośrednim otoczeniu stanowiska pracy nie powinny się znajdować materiały, które są łatwopalne lub wrażliwe na ciepło. Tworzy się również strefy ryzyka – wydzielone miejsca, przeznaczone do prowadzenia prac niebezpiecznych pod kątem pożarowym. Charakteryzuje je łatwa dostępność do środków gaśniczych (w postaci gaśnic, koców lub stałych instalacji ppoż.), dodatkowa wentylacja mechaniczna (gdy naturalna nie jest wystarczająca) oraz wyposażenie, które nie jest łatwopalne.
- Organizacja pracy i nadzór BHP
Organizacja pracy musi uwzględniać stałe monitorowanie zagrożenia pożarowego. Prace powinny się rozpoczynać dopiero po sprawdzeniu, czy miejsce ich wykonywania nie jest zagrożone wybuchem lub pożarem. Na bieżąco powinno być również kontrolowane stężenie substancji palnych, by uniknąć powstania atmosfery wybuchowej oraz sposób wykonywania pracy przez pracowników. Ewentualne uchybienia lub błędy muszą zostać skorygowane już w trakcie realizacji zadań, na stanowisku pracy. Jeżeli uchybienia powtarzają się często, wówczas należy pomyśleć o dodatkowych szkoleniach BHP.
Miejsce pracy musi być każdorazowo kontrolowane pod kątem możliwości wystąpienia pożaru. Należy zabezpieczyć palne elementy osłonami z niepalnych materiałów, zaślepić wszelkie otwory prowadzące do innych pomieszczeń i usunąć wszelkie niepotrzebne przedmioty (np. opakowania po zużytych substancjach).
Ochrony wymagają również osoby postronne. Miejsce, w którym prowadzone są prace zagrożone pożarem lub wybuchem musi być oznakowane tablicami informacyjnymi. Osoby niemające zezwolenia i nieposiadające świadectwa ukończenia odpowiedniego szkolenia BHP nie powinny mieć tam wstępu.
