Ocena ryzyka zawodowego w miejscu pracy to jedna ze sprawdzonych metod zwiększania bezpieczeństwa pracowników. W każdym zakładzie pracy, na każdym stanowisku, pracodawca lub nadzór BHP powinien przeprowadzać systematyczne oceny ryzyka, by zapewnić pracownikom bezpieczne warunki wykonywania swoich obowiązków.
Obowiązki pracodawców
Obowiązek regularnej oceny ryzyka zawodowego nakłada na pracodawców Kodeks Pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141, z późn. zm.). Zgodnie z art. 226 i 227 pracodawca musi również zastosować środki, które zmniejszają zagrożenie oraz informować o nim pracowników. Wśród metod zapobiegania niebezpieczeństwom KP wymienia pomiary natężenia szkodliwych czynników oraz stosowanie eliminujących ich urządzeń. Celem tych działań jest ograniczenie wypadków przy pracy, spowodowanych szkodliwymi warunkami lub pracą z maszynami, zgodnie z zasadą, że lepiej przeciwdziałać niż leczyć.
Zasada jest prosta – ocena ryzyka ma być podstawą do wskazania i wyeliminowania niebezpieczeństwa utraty zdrowia lub życia pracowników. Ryzyko zawodowe można oszacować stosunkowo łatwo, a przydatne do jego oceny są informacje dotyczące technologii produkcji, stosowanych substancji i maszyn oraz pomiary stężeń czynników szkodliwych. Ocena powinna uwzględniać również opinię zatrudnionego. Na podstawie tych danych można wskazać zagrożenia z jakimi styka się pracownik oraz dopasować do nich środki ochrony zbiorowej (jeżeli to możliwe) lub indywidualnej, które te zagrożenia wyeliminują lub ograniczą. Jeśli w trakcie oceny ryzyko zostanie określone jako duże, konieczne mogą być zmiany w procesie produkcyjnym (np. automatyzacja niebezpiecznych czynności). Jeżeli nie można go całkowicie usunąć należy dążyć do maksymalnego ograniczenia jego wpływu. Temu służą środki ochrony zbiorowej i indywidualnej.
Aktualizacja oceny
Nadzór BHP w firmie powinien na bieżąco kontrolować, czy ocena ryzyka zawodowego na danym stanowisku pracy jest aktualna i nie wymaga zmian. Każda zmiana (np. inne technologie, maszyny, sposób pracy) może bowiem modyfikować występujące zagrożenia, minimalizując jedne i zwiększając inne. By profilaktyka była naprawdę skuteczna, musi uwzględniać rzeczywiste niebezpieczeństwo.
Informowanie pracowników o ryzyku
Równie ważnym aspektem w ocenie ryzyka zawodowego są szkolenia BHP. Każdy pracownik rozpoczynający pracę na określonym stanowisku powinien odbyć szczegółowe kursy BHP, podczas których poznaje specyfikę wykonywania swoich obowiązków, a także zapoznaje się z ryzykiem, a jakim wiąże się jego praca. W trakcie szkoleń przedstawiane są również niebezpieczeństwa, z którymi może się spotkać i sposoby przeciwdziałania im. W pracach z maszynami nowo zatrudniony musi przejść również instruktaż stanowiskowy, podczas którego osoba doświadczona pokaże mu jak powinno się wykonywać obowiązki, zapewniając bezpieczeństwo sobie i innym pracownikom. Ten kurs BHP musi także obejmować samodzielne wykonywanie pracy przez pracownika pod okiem instruktora, który zwróci uwagę na błędy i poprawi je. Pracownik musi również poznać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej oraz zasady ich poprawnego zastosowania. Pozwalają one zminimalizować ryzyko zawodowe, ale jedynie wtedy, gdy są używane zgodnie z przeznaczeniem. Nadzór BHP powinien zaś regularnie kontrolować, czy dostarczone pracownikom środki ochrony indywidualnej spełniają wymagania polskich norm i czy nie uległy uszkodzeniu. W razie zużycia lub zniszczenia konieczna jest wymiana na nowe.
Jeżeli macie Państwo problem z oceną ryzyka zawodowego w swojej firmie, zapraszamy do współpracy! Bezpieczna Praca – specjaliści BHP (Pruszków i okolice).
