Profilaktyczne badania lekarskie przewidziane Kodeksem Pracy
Każdy pracownik, podejmując pracę na wyznaczonym stanowisku, musi posiadać aktualne i ważne badania lekarskie. Nakaz ten wynika z art. 211 pkt. 5 Kodeksu Pracy, który nakłada na zatrudnionych obowiązek poddawania się wstępnym, okresowym i kontrolnym badaniom oraz przestrzegania zaleceń lekarskich. Celem każdego z tych badań jest zapewnienie, by osoba pracująca na danym stanowisku pracy nie czyniła tego ze szkodą dla swojego zdrowia.
Wstępne badania lekarskie przeprowadzane są podczas przyjmowania nowego pracownika. Przed rozpoczęciem pracy ma on obowiązek zgłosić się do lekarza, w celu otrzymania zaświadczenia, że praca na danym stanowisku nie zagrozi jego zdrowiu i że może on ją wykonywać. Badania te należy również przeprowadzić w sytuacji, gdy zatrudniony zmienia stanowisko, w szczególności wtedy, gdy będzie się stykał z czynnikami niebezpiecznymi lub pracował w szkodliwych warunkach.
Zakres badań wstępnych zależy od stanowiska pracy (precyzuje go Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 roku, Dz. U. nr 69, poz. 332). Każdorazowo, lekarz przeprowadzający konsultacje może zlecić dodatkowe, specjalistyczne badania jeżeli uzna, że są one konieczne. Jeżeli lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań wystawia zaświadczenie o ich braku oraz wyznacza datę kolejnych badań okresowych. Dopiero z takim dokumentem pracownik może podjąć pracę w firmie, na wyznaczonym stanowisku. Nie ma możliwości, by zatrudniony został zwolniony z wykonania badań wstępnych.
Badania okresowe mają na celu bieżącą i systematyczną kontrolę stanu zdrowia pracowników. W zależności od stanowiska, na którym pracuje zatrudniony i zagrożeń, z którymi się spotyka, badania okresowe przeprowadzane są w okresie od roku do kilku lat (ich częstotliwość dla poszczególnych stanowisk określa przytaczane powyżej Rozporządzenie). Najczęściej przeprowadza się je u osób pracujących z substancjami niebezpiecznymi, na stanowiskach narażonych na kontakt z czynnikami szkodliwymi. Kontrolne badania lekarskie mają za zadanie potwierdzić, że po trwającej dłużej niż 30 dni nieobecności, pracownik może podjąć pracę na dotychczasowym stanowisku.
Badania przeprowadzane są przez wyspecjalizowanych lekarzy medycyny pracy, na podstawie skierowania wystawianego przez zakład pracy. Koszty wszelkich badań lekarskich oraz związanych z nim dojazdów ponosi pracodawca, również on odpowiada za dopilnowanie terminów. W miarę możliwości badania powinny się odbywać w czasie pracy, za który przysługuje pracownikowi normalne wynagrodzenie.
