Celem planowania BHP na budowie jest zanalizowanie wszystkich czynności i procesów, które zachodzą na placu budowy i przygotowanie bezpiecznych procedur ich wykonywania. Powinno ono być wykonane przed rozpoczęciem prac i na bieżąco aktualizowane i modyfikowane w trakcie ich trwania. Informację o ustaleniach i wdrożonych procedurach przekazuje się pracownikom w trakcie szkolenia BHP.

Kluczowe dokumenty i opracowanie procedur BHP

Planowanie BHP musi być spójne z dokumentacją budowy (m.in. z IBWR, planem BIOZ oraz harmonogramem prac) i dostosowane do jej etapów.

O IBWR szerzej pisaliśmy tutaj, a o BIOZ tutaj.

Harmonogram robót jest wykorzystywany do ustalenia jakie zadania będą realizowane w trakcie danego etapu budowy. Każde z nich powinno mieć opracowaną procedurę, która wskaże potencjalne zagrożenia dla zdrowia i życia zatrudnionych (ocena ryzyka zawodowego), jak również sposoby zapobiegania im. Zajmują się tym najczęściej służby BHP lub inne wykwalifikowane osoby.

Służba BHP na budowie

Zadaniem służby BHP jest analiza sposobu wykonywania poszczególnych czynności (z uwzględnieniem technologii, stosowanych maszyn i urządzeń, używanych materiałów oraz kompetencji niezbędnych do ich realizacji). Na podstawie tych informacji można ocenić ryzyko zawodowe, a także zidentyfikować możliwe zagrożenia. Kolejnym krokiem jest dobranie odpowiednich metod, które pozwolą to ryzyko zminimalizować.

Z opracowanymi procedurami należy zapoznać pracowników w czasie szkolenia BHP lub w innej formie (np. podczas narad produkcyjnych). Powinni oni nie tylko dowiedzieć się jakie środki ochrony indywidualnej i zbiorowej należy stosować, ale także poznać istotę zagrożeń i ich konsekwencje. Koniecznie należy ich poinstruować jak bezpiecznie i prawidłowo wykonywać poszczególne zadania i jak właściwie używać sprzętu ochronnego.

W przypadku gdy zadania będą zlecane firmom zewnętrznym, należy przekazać im ustalenia BHP i skontrolować, czy pracownicy podwykonawców, realizujący te zadania, odbyli właściwe szkolenia BHP. Powinno to być potwierdzone w dokumentacji otrzymanej od podwykonawcy.

Kontrola BHP na budowie

Zadaniem służby BHP na budowie jest także kontrola, czy ustalone procedury są realizowane przez pracowników. Powinna ona przebiegać na każdym etapie realizacji zadań z harmonogramu prac:

1. Przed rozpoczęciem prac należy sprawdzić plac budowy i stanowiska pracy (m.in. skontrolować maszyny, urządzenia, ustalić, czy warunki pogodowe pozwalają na kontynuowanie budowy) oraz zastosowane zabezpieczenia (np. siatki, liny, barierki, sprzęt ochrony indywidualnej). Jeżeli planowane są prace szczególnie niebezpieczne, wówczas do ich rozpoczęcia konieczne jest pisemne zezwolenie kierownika budowy.
2. Podczas prowadzenia prac nadzór BHP musi zwrócić uwagę na sposób w jaki pracownicy wykonują czynności, czy zachowują się zgodnie z regułami BHP i właściwie korzystają ze sprzętu ochronnego. Wszelkie niedociągnięcia powinny być od razu korygowane. To szczególnie istotne, bo jak pokazują raporty GUS, najwięcej wypadków zdarza się z powodu niewłaściwego zachowania pracownika.
3. Po zakończeniu prac służba BHP musi sprawdzić czy sprzęt, używane materiały i narzędzia zostały właściwie zabezpieczone i uporządkowane.

Właściwe planowanie i nadzór BHP na budowie pozwala uniknąć wielu sytuacji niebezpiecznych. Procedury bezpiecznego wykonywania pracy powinny być przygotowane przed rozpoczęciem robót (m.in. 2 tygodnie), a potrzebny sprzęt ochronny przygotowany w odpowiednich ilościach, by w razie potrzeby można było z niego korzystać.