Przed rozpoczęciem prac na budowie należy wyznaczyć ciągi komunikacyjne, umożliwiające transport materiałów oraz poruszanie się pojazdów i pieszych. Nadzór BHP powinien dopilnować, by były one przygotowane zgodnie z wytycznymi dla tego typu ciągów i w sposób, który zagwarantuje bezpieczeństwo pracownikom i kierowcom.

Podstawowe zasady organizacji ciągów komunikacyjnych na budowie

Organizacja ruchu na budowie leży w gestii kierownika, a jej główne wytyczne powinny znaleźć się w projekcie komunikacji wewnętrznej. Każda droga musi być oznakowana w sposób niebudzący wątpliwości i mieć oznaczoną nośność (dotyczy to również składów i magazynów). Ciągi piesze i kołowe muszą być od siebie oddzielone.

Na drogach dla pojazdów obowiązują przepisy ruchu drogowego oraz oznakowanie zgodne z wymogami prawa. Każdy kierowca ma obowiązek respektowania tych znaków, jak również sprawdzenia, czy jego pojazd może poruszać się po danej drodze.

Zastosowane oznakowanie drogowe może modyfikować ogólne zasady, które obowiązują przy poruszaniu się na budowie. Jeżeli znaki nie nakazują inaczej:

• Nie wolno przekraczać prędkości 30 km/h (lub mniej – należy dostosować prędkość do warunków).
• Obowiązuje zakaz wyprzedzania (można omijać stojące pojazdy) oraz zakaz parkowania w miejscach do tego niewyznaczonych.
• Wszystkie skrzyżowania są traktowane jako skrzyżowania równorzędne. W takich miejscach można ręcznie kierować ruchem, jednak muszą robić to osoby mające stosowne przeszkolenie oraz wyposażenie (kamizelka z nadrukiem kierowanie ruchem, lizak drogowy, hełm, obuwie ochronne itp.).
• Na plac budowy można wjechać jedynie na podstawie przepustki, karty identyfikacyjnej lub zezwolenia. Zabronione jest poruszanie się pojazdów, które nie realizują zadań budowlanych oraz są prowadzone przez osoby, które nie odbyły szkolenia BHP w zakresie organizacji ruchu na placu budowy.
• Cofające pojazdy muszą mieć automatyczny sygnalizator cofania (dźwiękowy i świetlny).
• Pojazdy opuszczające plac budowy powinny zostać oczyszczone z błota (w tym celu stosuje się na wyjazdach np. myjki do kół).

Nadzór BHP nad wyznaczaniem i korzystaniem z ciągów komunikacyjnych

Nadzór BHP powinien skontrolować zaprojektowane ciągi piesze i kołowe pod kątem zgodności ze standardami bezpiecznego poruszania się po budowie i przepisów prawa. Kontrola taka obejmuje odpowiednie wytyczenie dróg, rozdzielenie ruchu pieszego, maszynowego i transportowego, oznakowanie miejsc niebezpiecznych oraz zastosowane dla danej budowy indywidualne rozwiązania zapobiegające wypadkom.

Nadzór BHP sprawdza, czy miejsca przecinania się ciągów z innymi elementami infrastruktury są odpowiednio oznakowanie. Dotyczy to skrzyżowań dróg pieszych z kołowymi (należy w tych miejscach wyznaczyć przejścia dla pieszych) oraz liniami elektroenergetycznymi (można stosować tzw. bramki). Ruch pieszy powinien mieć osobne wejścia i wyjścia, by uniknąć przypadkowego potrącenia pracowników przez przemieszczające się pojazdy.

Trzeba również zwrócić uwagę na nawierzchnię zaprojektowanych ciągów. Jeżeli wymagają tego warunki, musi ona zostać utwardzona, wyrównana i odwodniona. Nie powinny się na niej tworzyć kałuże (jest to szczególnie niebezpieczne w zimie). Szerokość ciągów powinna odpowiadać wymogom prawa, uwzględniając szerokość poruszających się po nich pojazdów oraz kierunek (lub kierunki) ich poruszania się.

Dokumentacja i szkolenia BHP

Wszystkie wytyczne, wraz z planem organizacji ciągów komunikacyjnych na budowie, powinny zostać zawarte w projekcie komunikacji wewnętrznej. Ich specyfika powinna być zgodna z planem zagospodarowania placu budowy i uwzględniać harmonogram dostaw, tak, by ruch odbywał się płynnie, bezkolizyjnie i bezpiecznie.

Nadzór BHP ma obowiązek zapoznania kierowców i pracowników z wymogami bezpiecznego korzystania z ciągów komunikacyjnych, ich przebiegiem i obowiązującymi zasadami poruszania się. W tym celu organizowane są szkolenia BHP dla zatrudnionych. Udział w szkoleniach jest potwierdzany podpisem na liście obecności.