Pracodawcy z Pruszkowa i okolicy Warszawy, z którymi współpracujemy, często zastanawiają się, kiedy wymagany jest stały nadzór BHP nad wykonywaniem przez pracownika swoich obowiązków. Jest to jasno określone w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 nr 129 poz. 844).
§81 ust. 1 mówi o tym, że nadzór BHP jest wymagany w przypadku prac szczególnie niebezpiecznych. Lista takich prac powinna zostać opracowana w każdym zakładzie (to obowiązek pracodawcy) i regularnie aktualizowana. Pracodawca dostarcza również środki zabezpieczające i przeprowadza szkolenia BHP (instruktaż stanowiskowy). Jego celem jest podział pracy między zatrudnionych, wskazanie właściwej kolejności wykonywania zadań oraz omówienie wymogów bezpieczeństwa na każdym z etapów. Nadzór BHP nad takimi pracami powinny sprawować osoby do tego wyznaczone, o odpowiednim przeszkoleniu i wiedzy.
Rodzaje prac wymagających nadzoru BHP
Pracami szczególnie niebezpiecznymi są wszystkie te prace, które:
- wymieniono w instrukcjach eksploatacji lub użytkowania maszyn i urządzeń,
- są prowadzone w utrudnionych warunkach
- charakteryzują się zwiększonym zagrożeniem dla pracowników
- są uznane za szczególnie niebezpiecznie na podstawie innych przepisów
- pracodawca uzna je za takie
- są wskazane w Rozporządzeniu.
Rozporządzenie wymienia cztery rodzaje takich prac:
- Roboty budowlane, rozbiórkowe i remontowe, które są prowadzone podczas pracy zakładu (bez wstrzymywania ruchu).
- Prace w przestrzeniach zamkniętych, m.in. kanałach, zbiornikach, wnętrzach urządzeń grzewczych, studniach i studzienkach, gdzie obowiązkowe jest, by jedna osoba z nadzoru pozostawała na zewnątrz, w stałym kontakcie z drugą.
- Prace przy użyciu niebezpiecznych materiałów, czyli szkodliwych dla zdrowia pracownika środków chemicznych.
- Prace na wysokości powyżej 1 m od powierzchni podłogi lub ziemi, lub 1,5 m, gdy są zamontowane zabezpieczenia (ścianki lub inne stałe konstrukcje).
Każda z tych prac wymaga stałego nadzoru BHP oraz szczegółowych szkoleń BHP przed przystąpieniem do wykonywania zadań. Zabronione jest zatrudnianie przy nich osób, które nie mają wystarczającego przeszkolenia i wiedzy – zarówno pracowników, jak i nadzorców.
Nadzór BHP nie jest obowiązkowy w pozostałych przypadkach, ale osoby za niego odpowiedzialne (np. kierownicy) powinni zwrócić uwagę na to, jak wykonywana jest praca przez ich podwładnych. Niekiedy drobne poprawki w sposobie realizowania zadania lub korzystania ze środków ochronnych pozwalają uniknąć urazu. Dotyczy to nie tylko zatrudnionych o krótkim stażu, ale również doświadczonych pracowników, których często gubi rutyna i pośpiech.