Przewożenie towarów niebezpiecznych zostało uregulowane w umowie europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. Zawarty w niej spis towarów ADR jest co dwa lata uaktualniany.
Przepisy ADR
Umowa genewska:
- ustala zasady przewożenia towarów niebezpiecznych,
- określa obowiązki i wymogi szkoleniowe osób przewożących takie towary,
- przedstawia klasyfikację towarów ADR wraz z przepisami szczególnymi dotyczącymi poszczególnych klas,
- informuje o wymaganiach dotyczących opakowań, pojemników, kontenerów i cystern oraz o badaniach, którym powinny zostać poddane,
- informuje o wymaganiach dotyczących konstrukcji pojazdów i wyposażenia,
- opisuje procedury załadunku, rozładunku oraz manipulowania ładunkiem
- wprowadza oznaczenia transportów zawierających ADR
W umowie znaleźć można również przepisy dotyczące kontroli, ograniczeń w transporcie (wprowadzanych przez władze krajowe) oraz wyłączenia stosowania przepisów umowy.
Zmiany – klasyfikacja towarów niebezpiecznych ADR
W umowie znajduje się wyliczenie materiałów niebezpiecznych dopuszczonych do przewozu, jak również tych, których przewozić nie wolno. Każdy jest opisany specjalnym kodem UN. Umowa jasno precyzuje zasady klasyfikowania towarów do poszczególnych grup.
Zestawienie zawiera opisy konkretne (precyzyjnie wskazujące na związek chemiczny lub towar) oraz ogólne grupy towarów. Zasadą jest, by w pierwszej kolejności przyporządkowywać przewożone towary do najbardziej szczegółowych, a – w przypadku, gdy nie jest to możliwe – do grup ogólnych. W sytuacjach wątpliwych warto sięgnąć po kartę charakterystyki, gdzie zawarte są informacje o tym, czy dany towar podlega przepisom umowy o ADR. Jeśli tak, wówczas w karcie znajdzie się jego kod UN i informacje dotyczące przewozu i pakowania.
Towary niebezpieczne ujęto w 9 klas (niektóre z nich mają podkategorie). Każda jest opisana wraz z zagrożeniem jakie stwarza w transporcie.
klasa | opis |
1 | Materiały i przedmioty wybuchowe |
2 | Gazy |
3 | Materiały ciekłe zapalne |
4.1 | Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne i materiały wybuchowe stałe odczulone |
4.2 | Materiały samozapalne |
4.3 | Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne |
5.1 | Materiały utleniające |
5.2 | Nadtlenki organiczne |
6.1 | Materiały trujące |
6.2 | Materiały zakaźne |
7 | Materiały promieniotwórcze |
8 | Materiały żrące |
9 | Różne materiały i przedmioty |
Klasyfikacja towarów niebezpiecznych jest aktualizowana co dwa lata. Ostatnia aktualizacja miała miejsce w 2021 roku.