Celem badań pracowniczych jest sprawdzenie czy osoba zatrudniona może podjąć się obowiązków zawodowych przypisanych do jej stanowiska. Badanie wykonuje lekarz medycyny pracy, na podstawie skierowania wystawianego przez pracodawcę.

Rodzaje badań profilaktycznych

Badania powinny być realizowane regularnie:

• przed przystąpieniem do pracy (badania wstępne)
• w trakcie jej wykonywania (badania okresowe).

Po dłuższej przerwie chorobowej (powyżej 30 dni) zatrudniony powinien również udać się do lekarza na badania kontrolne, które potwierdzą zdolność do pracy.

Podobnie jak szkolenia BHP, wizyta u lekarza jest obowiązkowa przed podjęciem pracy (nie można dopuścić pracownika do wykonywania obowiązków bez aktualnych badań lekarskich). Ich ważność i terminy wykonania monitoruje nadzór BHP, a koszty wizyty pracownika u lekarza ponosi pracodawca.

Skierowanie na badania

Skierowanie na badania wystawia pracodawca. Musi ono zawierać dane osobowe pracownika, stanowisko na jakim jest (lub ma być) zatrudniony oraz opis obowiązków, ze szczególnym uwzględnieniem czynników niebezpiecznych, uciążliwych lub szkodliwych. Pracodawca może skierować pracownika jedynie do lekarza medycyny pracy lub wykonać dodatkowe badania (np. u okulisty, pulmonologa) gdy narażenie na czynnik szkodliwy jest istotne.

Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, mimo że badania profilaktyczne realizuje w czasie pracy. Przysługuje mu również zwrot kosztów dojazdu, jeżeli na badania musi dojechać.

Orzeczenie lekarskie

Jeżeli lekarz uzna, że stan zdrowia pracownika nie pozwala na pracę na danym stanowisku, wówczas taka osoba nie może podjąć swoich obowiązków (mimo że np. przed chorobą je wykonywała). Pracodawca może zmienić zakres jej obowiązków lub wyeliminować czynniki, które powodują, że zdrowie zatrudnionego może być zagrożone.

Pracownik może się odwołać od orzeczenia w terminie 7 dni. Może to zrobić również pracodawca. W takiej sytuacji przeprowadza się ponowne badanie profilaktyczne, którego wynik jest ostateczny.